Een lage melkprijs, hoge krachtvoerkosten, minder goede ruwvoeropbrengsten. Veel veehouders zitten daarnaast nog eens met serieuze investeringen op het bedrijf. Dit samen dwingt hen tot besparingen in het dagelijks management. Maar een melkveebedrijf is geen fabriek waar 1 plus 1 is 2.
Vorige week zijn we al eens in de risico’s gedoken van besparen op korte termijn. Besparen op korte termijn kan namelijk op langere termijn problemen geven. Maar wat kun je dan wel doen?
Praktische bespaartips bij een lage melkprijs
Tom Overton van Cornell University in Ithaca (VS) heeft een aantal bruikbare tips op papier gezet. Bekijk goed wat het beste bij jou en het bedrijf past. Met welke tips kun je besparen?
1. Het verlies van verse koeien beperken
Verse koeien beginnen net geld op te brengen op uw bedrijf, maar zijn tegelijk ook een kwetsbare groep die gevoelig is voor heel wat problemen. De zogenaamde transitieproblemen kunnen beperkt worden door een correct rantsoen en een goede implementatie ervan. Maar ook heel wat niet-nutritionele factoren spelen een rol, zoals overbezetting, hittestress tijdens de droogstand en veel groepswissels voor en na het kalven.
2. Het management van pasgeboren kalveren optimaliseren
Eerst en vooral is het natuurlijk belangrijk om het aantal doodgeboren kalveren beperken. Dit kan door koeien niet te verhuizen twee tot vijf dagen voor afkalven en koeien enkel vlak voor het afkalven naar de afkalfstal te brengen. Goed opvolgen van koeien aan het einde van de dracht is dus essentieel. Daarnaast is ook een goed biestbeleid essentieel om verse kalveren een goede start te geven.
3. De koeien met een (te) lage productie identificeren
Deze koeien worden ofwel afgevoerd, vervangen of (vervroegd) drooggezet. In stallen met een zware overbezetting zal afvoer zonder vervanging vaak niet leiden tot een verminderde totale melkproductie doordat de overgebleven koeien beter gaan presteren.
4. De melkroutine en mogelijkheden om kwaliteitspremies te behalen bekijken
Bij een goede melkroutine vormt de ’zestig seconden regel’ de basis. Door zestig seconden te laten tussen de voorbehandeling en het melken van de koe, komt de melkstroom op gang. Op die manier wordt de koe sneller leeggemolken met minder risico op beschadiging van het slotgat en mastitis. Om kwaliteitspremies te behalen loont het de moeite om bijvoorbeeld eens het individueel celgetal van de koeien te bekijken.
5. Het gebruik van additieven optimaliseren
Het is verleidelijk om te stoppen met nuttige (duurdere) additieven, maar evalueer steeds welke additieven opbrengen en welke niet. Dit kan bijvoorbeeld aan de hand van het voersaldo.
6. De aanwezige bedrijfsprotocollen kritisch bekijken en indien nodig bijsturen
Op uw bedrijf zijn waarschijnlijk in de loop van de jaren een aantal protocollen ontwikkeld die regelmatig terugkerende taken vlotter laten verlopen. Het loont de moeite om even te bekijken of deze protocollen steeds correct worden uitgevoerd en of deze nog steeds zorgen voor een optimale uitvoering van de taak. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het plaatsen van voetbaden.
7. De kosten van de jongveeopfok beperken zonder in te boeten op kwaliteit
Vooral het opfokken van meer jongvee dan nodig en een langere opfok brengen heel wat verscholen kosten met zich mee. Een afkalfleeftijd van 26 maanden in plaats van 24 maanden zorgt voor meer voerkosten, arbeid, mest en minder efficiënte benutting van de huisvesting.
8. Het vruchtbaarheidsprogramma optimaal benutten
Een goede vruchtbaarheid leidt tot een kortere tussenkalftijd en dus tot meer koeien in toplactatie. Kort op de bal spelen door bijvoorbeeld de koeien reeds in de vrijwillige wachtperiode te controleren op witvuilen zorgt ervoor dat ze daarna vlot geïnsemineerd kunnen worden.
9. De ruwvoeranalyses en het voermanagement nader bekijken
Naast het voorzien van kwalitatieve ruwvoeders zijn er enkele eenvoudige aanpassingen die de opname van de koeien verder kunnen stimuleren. Het tijdig aanschuiven van het voer zodat er steeds voer beschikbaar is, ook voor de koeien lager in rang. Ook tweemaal per dag voeren in de zomer zodat het rantsoen steeds fris blijft, zorgt dat de koeien blijven eten.
Besparen bij lage melkprijs? Ja, maar…
Minder zaagsel gebruiken in de ligboxen, niet meer dippen, behandelingen sneller stoppen, stoppen of uitstellen van vaccinaties, overschakelen van melkpoeder naar koemelk, minder eiwitkern voeren… Op korte termijn zijn dit besparingen die kunnen helpen bij een lage melkprijs. De vraag blijft of dit op lange termijn ook zo is. Voorzichtigheid is dus geboden.
Tekst: Pieter Passchyn – dierenarts en onafhankelijk adviseur melkvee – www.milkadvice.be
