In 2024 breidde DGZ Labo haar aanbod flink uit met een reeks nieuwe serologische, chemische en PCR-analyses. En dat bleef volgens de diergezondheidsorganisatie niet onopgemerkt op Agriflanders. Veehouders, dierenartsen en andere partners toonden enthousiasme, aldus DGZ.
De nieuwste analyses van DGZ op een rij:
Mycotoxines
Veevoeder speelt een cruciale rol in de gezondheid en het welzijn van vee. Schadelijke mycotoxines kunnen ontstaan op het veld en tijdens de opslag van veevoeder. Deze onzichtbare, giftige stoffen vormen een ernstige bedreiging voor de gezondheid van vee. Met de nieuwe analyse van DGZ wordt snel en betrouwbaar inzicht verkregen in de aanwezigheid van de 14 meest voorkomende mycotoxines. Indien nodig kan aan de hand van de uitslag het veevoeder tijdig worden aangepast, zodat schade wordt voorkomen.
Voor het insturen van monsters adviseert DGZ verspreid over de partij meerdere monsters te verzamelen en daar een representatief verzamelmonster van 500 gram van te maken. DGZ biedt twee pakketten voor onderzoek op mycotoxines: pakket DON/ZEA en pakket 14 mycotoxines.
Pakket neonatale kalverdiarree
Neonatale kalverdiarree (NKD) is dé belangrijkste doodsoorzaak bij kalveren jonger dan een maand, en treft maar liefst één op vijf dieren. Het is belangrijk na te gaan welke ziektekiemen de diarree veroorzaken. Dit voor de juiste behandeling en preventieve maatregelen. Hiervoor introduceerde DGZ afgelopen oktober de Bedrijfsscan Kalverdiarree. Aan de hand van geavanceerde PCR-testen en een aërobe cultuur kan de test van DGZ de oorzaak van NKD snel en nauwkeurig detecteren.
Whole genome sequencing (WGS)
Met welke bacterie heb ik te maken en wat zijn zijn genetische eigenschappen? Is de bacterie bijvoorbeeld resistent tegen antibiotica? Dankzij WGS wordt het volledige genetische materiaal (genoom) van een bacterie in kaart gebracht op basis van een bacteriële cultuur of een stam waarvoor bewaring werd aangevraagd. DGZ biedt WGS sinds december van het afgelopen jaar. WGS kan worden ingezet als het lastig is om een bepaalde bacterie te analyseren met standaard laboratoriumtesten. Soms is het lastig inzicht te krijgen in antibioticaresistentie van een ziektekiem. Ook dan kan WGS uitkomst bieden. WGS geeft ook inzicht in de ziekmakendheid van een kiem en kan bij belangrijke ziekteverwekkers meteen het type van de bacterie vaststellen. Dat is belangrijk voor keuze van het juiste vaccin.
Analyses voor EHDV
België is momenteel nog steeds vrij van Epizootic Hemorrhagic Disease Virus (EHDV), maar waakzaamheid is geboden aangezien de ziekte in november 2022 voor het eerst op het Europese grondgebied bij runderen werd vastgesteld. Om dierenartsen te ondersteunen bij de diagnose van deze ziekte, biedt DGZ Labo sinds dit jaar een PCR- en ELISA-analyse op EHDV aan.
ELISA: Deze test screent op de aanwezigheid van antistoffen tegen alle gekende EHDV serotypes in serum. Zo kun je eenvoudig bepalen of de dieren in contact zijn geweest met het virus.
PCR: Deze test detecteert de aanwezigheid van genetisch materiaal van EHDV in ongestold bloed (EDTA) en organen. Het uitvoeren van deze PCR-test is verplicht bij import uit een risicoland.
Analyses voor blauwtong
Eind 2023 kregen België en Nederland te maken met een nieuwe blauwtonguitbraak, waardoor beide landen hun blauwtongvrije status opnieuw kwijtraakten. Sindsdien blijft het aantal bevestigde broeihaarden toenemen. Dit toont de noodzaak aan van een snelle en effectieve detectie van de ziekte.
DGZ en MCC bieden sinds september 2024 twee nieuwe analyses aan. Met het ELISA-onderzoek van MCC worden antistoffen tegen alle mogelijke serotypen van blauwtong gedetecteerd via melk. De tankmelktest is een snelle en eenvoudige screening op aanwezigheid van blauwtong op het bedrijf. Individuele koemelkmonsters kunnen ook worden onderzocht.
Daar waar de ELISA-melktest aangeeft of er antistoffen aanwezig zijn op een bedrijf, geeft de PCR de aanwezigheid van het virus zelf aan in bloed of in organen.
Pakket EHDV/BTV PCR
De symptomen van EHDV en blauwtong zijn vaak erg vergelijkbaar, wat het stellen van de juiste diagnose bemoeilijkt. Het nieuwe gecombineerde PCR-pakket van DGZ geeft in één keer aan met welke van deze twee ziekten een dier besmet is, zodat verspreiding tijdig kan worden voorkomen. Het detectiepakket omvat twee afzonderlijke PCR-tests: één voor EHDV en één voor blauwtong. Bij een positieve test op blauwtong kan aanvullend een PCR-analyse voor serotype 3 (BTV3) worden aangevraagd.
Pakket beddingmateriaal
Zelfs wanneer alles met het blote oog proper lijkt, moet je verder kijken, want in de omgeving van de koe kunnen (onzichtbare) ziekteverwekkers schuilen die mastitis veroorzaken. Zo kan het gebruikte beddingmateriaal een broedplaats zijn voor bacteriën die mastitis veroorzaken. Om na te gaan of het gebruikte beddingmateriaal van goede kwaliteit is, lanceerde DGZ Labo het pakket beddingmateriaal om het beddingmateriaal van dieren objectief te beoordelen. Zo is na te gaan of het zaagsel, stro, zand of gescheiden mest dat wordt gebruikt van goede kwaliteit is. Voor het correct verzamelen en insturen van monsters biedt DGZ een speciaal monsternamepakket aan.
Tekst: Gerben Hofman
Beeld: DGZ